Do lat 80. minionego wieku produkcja przemysłowa opierała się na tworzeniu drogich i materiałochłonnych produktów, które były przeznaczone dla wąskiej grupy odbiorców. Fabryki w ramach takiej koncepcji tworzyły duże zapasy materiałów i gotowych wyrobów, posiadały rozdęte biurokracje i marnowały czas swoich pracowników. Wówczas japońscy inżynierowie z zakładów Toyoty opracowali system zarządzania produkcją, który uprościł czynności wykonywane przez pracowników, lepiej wykorzystał ich czas i oszczędził im wysiłku. Wynik był rewelacyjny, linie montażowe Toyoty zredukowały koszty o połowę, jednocześnie podnosząc efektywność i pozwalając na sprzedaż z czterokrotnie większą marżą niż dotychczas.

Fenomen japońskiego systemu zbadali i opisali jako pierwsi Amerykanin James Womack i Brytyjczyk Daniel Jones. Kierowali oni zespołem, który pod koniec lat 80. przebadał kilkadziesiąt montowni samochodów na świecie. Owocem ich pracy była książka, w której zawarli istotę Lean Manufacturing, czyli szczupłej produkcji lub zarządzania. Obaj naukowcy uczestniczyli w kończącej się w czwartek we Wrocławiu X Międzynarodowej Konferencji Lean Manufacturing, na której mieli swoje wykłady oraz prowadzili seminaria dla przedstawicieli firm stosujących lub chcących wprowadzić szczupłe zarządzanie.

– Lean daje możliwość produkowania coraz więcej, wykorzystując coraz mniej ludzkiego czasu i wysiłku, urządzeń oraz miejsca – wyjaśnia dr James Womack.

W trzydniowej konferencji uczestniczyli przedstawiciele aż 105 polskich i zagranicznych firm. Większość z nich to przedsiębiorstwa z udziałem kapitału zagranicznego lub polskie oddziały zagranicznych korporacji. Z badań Lean Enterprise Institute Polska wynika jednak, że również coraz więcej polskich firm jest zainteresowanych wdrożeniem u siebie szczupłego zarządzania.

– Liderem jest Dolny Śląsk, gdzie ponad 50 firm wykorzystuje już Lean. Wśród nich są trzy z wyłącznie polskim kapitałem – mówił dr Remigiusz Horbal z LEIP.

Lean istnieje już 20 lat. W tym czasie przestał być wykorzystywany tylko przez branżę motoryzacyjną. Wśród dolnośląskich firm szczupłe zarządzanie stosują Bosch, BlackPoint Wrocław, produkujący tusze i tonery do drukarek, oraz Zetkama, kłodzki zakład wytwarzający armaturę przemysłową.

– Jedne z najbardziej dojrzałych wdrożeń obserwowaliśmy w zakładzie kuchenek wrocławskiego Whirlpoola oraz w dolnośląskich zakładach Electroluksa – wymienia prof. Tomasz Koch z LEIP.

Lean zaczyna być wykorzystywany również w sektorze publicznym. Z powodzeniem jest wdrażany w brytyjskiej i australijskiej służbie zdrowia. Womack i Jones zachęcali do stosowania podobnych rozwiązań również w polskim systemie opieki zdrowotnej.

Dawid Zielkowski
Gazeta.pl; 2010-06-24